Παρασκευή 4 Νοεμβρίου 2016
ΕΡΓΑΤΕΣ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟ για τα 50 χρόνια από την έκδοση του - Toni Negri, Mario Tronti, Franco Berardi “Bifo”
Η εικονική αυτοκρατορία - Renato Curcio
Κάποιες επιχειρήσεις που πριν δεκαπέντε χρόνια δεν υπήρχαν καν, όπως η Google και η Facebook, συνιστούν σήμερα τη νέα και δυναμική πλανητική ολιγαρχία του ψηφιακού καπιταλισμού. Το Internet αντιπροσωπεύει το πλαίσιο και οι χρήστες του, δηλαδή γύρω στα τρία δισεκατομμύρια άτομα, την απαραίτητη εργατική δύναμη. Οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες αποτελούν τώρα πια αναπόσπαστο τμήμα της καθημερινότητάς μας, τις κουβαλάμε επάνω μας και αυτές ελέγχουν ολόκληρη την κοινωνική ζωή, τους τόπους εργασίας και τους ναούς της κατανάλωσης.
Αυτό το βιβλίο προτείνει έναν στοχασμό για τους μηχανισμούς μέσω των οποίων αυτή η ολιγαρχία και αυτές οι τεχνολογίες συλλαμβάνουν και αποικιοποιούν το φαντασιακό μας, με σκοπό το οικονομικό κέρδος και τον κοινωνικό έλεγχο. Και αναδεικνύει μια νέα και πρωτόγνωρη υπηκοότητα εκείνου του ψηφιακού λαού ο οποίος, διοχετεύοντας μηνύματα, φωτογραφίες, selfie, αγωνίες και επιθυμίες στις πλατφόρμες των social network, συμβάλλει με τις ίδιες του τις πράξεις στην ενίσχυση της κυριαρχίας της νέας αυτοκρατορίας. Δεν γνωρίζουμε ακόμη τις μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτής της τελευταίας εξέλιξης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Όμως εμφανίζεται ξεκάθαρα η ανάγκη να επινοήσουμε πρακτικές προσωπικής και συλλογικής αποαποικιοποίησης, προκειμένου να θεσμίσουμε στους καθημερινούς τόπους της ζωής μας περάσματα απελευθέρωσης.
Ο Ρενάτο Κούρτσιο, ιστορικός μέλος του ιταλικού ανταγωνιστικού κινήματος και εκ των ιδρυτών των Ερυθρών Ταξιαρχιών, αφού εξέτισε πλήρως την ποινή του χωρίς ούτε να μετανιώσει ούτε να καταδώσει, συμμετείχε στην ίδρυση (και εξακολουθεί μέχρι σήμερα να είναι ενεργός) του κινηματικού εκδοτικού οίκου Sensibili alle foglie, στον οποίο έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία, ανάμεσα στα οποία και τα εξής: Razzismo e indifferenza, 2010, La socioananalisi narrativa, 2012, (μαζί με τη Μ. Prette και τον N. Valentino). Mal di lavoro, 2013.
Επίσκεψη στη φυλακή Άττικα - Michel Foucault
Tο 1972, ένα χρόνο μετά την αιματηρή καταστολή της εξέγερσης των φυλακισμένων στη φυλακή Άττικα, ο Μισέλ Φουκώ επισκέπτεται το «σωφρονιστικό» κατάστημα μαζί με τον Τζων Σάιμον, τότε καθηγητή συγκριτικής λογοτεχνίας και γαλλικών στο πολιτειακό πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Από αυτή τους την επίσκεψη προέκυψε μια συζήτηση που δημοσιεύτηκε στην ιστορική αμερικανική επιθεώρηση της κριτικής αριστεράς «TELOS», τεύχος 19, άνοιξη του 1974.
Το καλοκαίρι του 1974 και με αφορμή κάποιες ταινίες που έθιγαν το ζήτημα της αντίστασης του γαλλικού λαού κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως και τη σχέση ναζισμού, σεξουαλικότητας και της μαρξιστικής ερμηνείας του εθνικοσοσιαλιστικού φαινομένου, ο Φουκώ δίνει μια συνέντευξη σε ένα από τα καλύτερα κινηματογραφικά περιοδικά παγκοσμίως, το «Cahiers du Cinema». Δύο εξαιρετικά ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις, που δημοσιεύουμε μαζί με δύο κείμενα του Τόνι Νέγκρι κι ένα του Αλαίν Μπροσά τα οποία ασχολούνται με τη συμβολή του Φουκώ στην πρακτική θεωρία, φτιάχνοντας έναν μικρό τόμο νομίζουμε σημαντικό για την περαιτέρω μελέτη τόσο του συστήματος «σωφρονισμού» και των πολιτικών αγώνων που μπορούν να δοθούν γύρω και μέσα στις φυλακές, όσο και του ζητήματος της μνήμης των προλεταριακών αγώνων και του φασιστικο-ναζιστικού φαινομένου, που τα τελευταία χρόνια μοιάζει να ανα-
κάμπτει στον ευρωπαϊκό χώρο.■ΙΣΠΑΝΙΑ 1936-1939 - Colombo/Lanza/Camacho/Berti/ Venza/Garcia
Στις 19 Ιούλη 1936 ξεκίνησε μια από τις πιο σημαντικές σελίδες στην ιστορία της χειραφέτησης του ανθρώπου: ο ισπανικός λαός μπλόκαρε το πραξικόπημα του στρατηγού Φράνκο και ξεκίνησε την κοινωνική επανάσταση. Ήταν το σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας. Ποτέ στο παρελθόν ο αναρχισμός δεν είχε καταφέρει να ανέβει τόσο εντυπωσιακά στο κοινωνικό παλκοσένικο. Μετά από ογδόντα χρόνια, εκείνο το γεγονός διατηρεί αμείωτη την επικαιρότητά του, όχι τόσο για τον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε ή για τα κοινωνικά υποκείμενα που το διεκπεραίωσαν, όσο για το γεγονός ότι τα προβλήματα που αναδείχθηκαν εκείνα τα τρία χρόνια παραμένει ακόμη άλυτα.
Η ισπανική επανάσταση είναι όντως το παράδειγμα μιας πιθανής διαδρομής ενός ριζοσπαστικού μετασχηματισμού της κοινωνίας. Αν και από κάποιες πλευρές φαίνεται ξεπερασμένη, μια πιο προσεκτική ανάλυση δείχνει ότι ως προς τα ουσιαστικά τους χαρακτηριστικά, οι θεμελιώδεις όψεις εκείνης της εποποιίας συνεχίζουν να αποτελούν ένα διαρκές σημείο αναφοράς για την επαλήθευση, σήμερα, όσων προτάσεων ασχολούνται με την εγκαθίδρυση μιας κοινωνίας ίσων και ελεύθερων. Τα κείμενα που παρουσιάζονται σε αυτή τη συλλογή αποτελούν τις παρεμβάσεις σε μια ημερίδα με τίτλο «Ισπανία ’36: επανάσταση και εξουσία», που έγινε στις 20 Σεπτέμβρη 1986 στο Μιλάνο, οργανωμένη από το Κέντρο Ελευθεριακών Μελετών Τζουζέπε Πινέλι. Πρόκειται για παρεμβάσεις κριτικές, σαφώς μη αγιογραφικές, που αντιπροσωπεύουν, κατά πάσα πιθανότητα, έναν σύγχρονο και ταυτοχρόνως απομαγευμένο στοχασμό για την αναρχία και την επανάσταση. Υπάρχει επίσης με τη μορφή επιμέτρου και η προσωπική αφήγηση εκείνης της 19ης Ιούλη από έναν από τους πρωταγωνιστές της, που αποτυπώνει νομίζουμε άριστα το πνεύμα και την πρακτική αυτής της ημέρας. Το να μιλάει κανείς σήμερα για επανάσταση, μπορεί σε πολλούς και πολλές να φαίνεται αναχρονιστικό, όμως υπάρχει άραγε άλλος τρόπος για να πραγματωθεί μια ελευθεριακή κοινωνία; Η συζήτηση πάνω σε αυτό το πρόβλημα παραμένει ανοιχτή: πολλοί θεωρούν, στη βάση των διαφόρων ιστορικών εμπειριών, πως τώρα πια η επανάσταση έχει μπει στο άλμπουμ των αναμνήσεων. Μπορεί… Όμως, τότε, δεν θα καταλήξει στο ίδιο άλμπουμ και η ελπίδα για μια κοινωνία θεμελιωμένη στην ελευθερία;■Οι χωρίς κράτος - Andrea Staid
Αναλύοντας τη διαχείριση της εξουσίας, της οικονομίας και την έννοια του χρέους στις πρωτόγονες κοινωνίες, στο παρόν βιβλίο ο Αντρέα Στάιντ, ακολουθώντας τα βήματα ριζοσπαστών εθνολόγων/ανθρωπολόγων όπως ο Πιέρ Κλαστρ, ο Μάρσαλ Σάλινς, ο Χάρολντ Μπάρκλεϊ και ο Νταίηβιντ Γκραίμπερ, μας προτείνει μια εναλλακτική θεώρηση της κοινωνίας ως, ακριβώς, μιας κοινωνίας χωρίς κράτος. Ένα επίκαιρο κείμενο, μια διαφορετική οπτική για τον μηχανισμό του χρέους, για την έννοια της εργασίας, του πλεονάσματος και της φτώχειας. Οι πρωτόγονες κοινωνίες αποτελούν σαφώς μια πρόταση, με την απαραίτητη κριτική ματιά, προκειμένου να σκεφτούμε πως μπορεί να υπάρξει μια διαφορετική οργάνωση των σημερινών δυτικών κοινωνιών, σε μια απελευθερωτική και εξισωτική κατεύθυνση. Στην ελληνική έκδοση περιλαμβάνονται και δύο συνεντεύξεις-συζητήσεις του Στάιντ με τους εθνολόγους/ανθρωπολόγους Στέφανο Μπόνι και Εμανουέλε Αμόντιο, που βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση τόσο της σκέψης του συγγραφέα όσο και των ζητημάτων που πραγματεύεται.Ο Αντρέα Στάιντ έχει σπουδάσει πολιτισμική ανθρωπολογία στο πανεπιστήμιο του Μιλάνου, είναι ενεργό μέλος του ελευθεριακού χώρου στην Ιταλία και του μιλανέζικου Centro Studi Libertari, ενώ είναι και επιμελητής στις ιστορικές αναρχικές εκδόσεις Eleuthèra. Συγγραφέας πολλών άρθρων και δοκιμίων, αναφέρουμε χαρακτηριστικά τα βιβλία του Gli Arditi del Popolo, εκδόσεις La Fiaccola, 2007 (και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ευτοπία), Le nostre brac- cie. Metticciato e antropologia della nuova schiavitù, εκδόσεις Agencia X, 2011 και I dannati della metropoli. Ethografia dei mi- grate ai confine della legalità, εκδόσεις Milieu, 2014.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)